Κύθηρα

Κλέψε μια στιγμή και ονειρέψου τον παράδεισο. Σκέψου όλα όσα ο νους δε μπορεί να φανταστεί. Κλείσε τα μάτια και ζήσε τ’ όνειρο… Βρίσκεσαι σε μια παραλία, με νερά σαν κρύσταλλο παραμυθιού, με αμμουδιά σαν ήλιος ξαπλωμένος, γύρω σου οι αχτίδες να παιχνιδίζουν στο γαλάζιο κι εσύ ν’ απολαμβάνεις την δροσιά που προσφέρει η μαγεία του τοπίου. Σηκώνεσαι και βρίσκεσαι τώρα σ’ έναν καταρράκτη. Χρώματα χυμένα στα πλατάνια και το τραγούδι του νερού να σου γαργαλάει τα αυτιά. Δε μπορείς ν’ αντισταθείς, παίρνεις φόρα και βουτάς μαζί μ’ εκείνα τα αέρινα πλάσματα που χορεύουν πάνω στη λίμνη των αισθήσεων. Βγαίνεις και ο ήλιος σου υποκλίνεται. Σ΄ εκείνο το κάστρο στο χείλος του παραδείσου αποφασίζεις ν’ αφιερωθείς μια ζωή ν’ ατενίζεις το αιώνιο. Ονειρεύτηκες μια ουτοπία; Μια απίθανη φαντασία; Καλύτερα, λοιπόν, να ξυπνήσεις… Είσαι στα Κύθηρα.

Κύθηρα

Τα ΚΥΘΗΡΑ, ή αλλιώς ΤΣΙΡΙΓΟ ανήκουν διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πειραιά) και γεωγραφικά – ιστορικά στα Επτάνησα. Ενώθηκαν με τον κορμό της Μητέρας Ελλάδας το 1864, με την Ένωση των Επτανήσων. Βρίσκονται στη Νότιο Ελλάδα μεταξύ της νότιας Πελοποννήσου και της Κρήτης. Είναι ορεινό νησί με πολλές κοιλάδες που καταλήγουν στη θάλασσα και σχηματίζουν μαγευτικές παραλίες. Έχουν έκταση περίπου 280 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η βλάστηση είναι πλούσια, κυρίως στα βόρεια και δυτικά τμήματα του νησιού. Το κλίμα είναι μεσογειακό, με αρκετή υγρασία και ισχυρούς ανέμους κυρίως το χειμώνα. Σε αρκετά σημεία του νησιού υπάρχουν πηγές που ρέουν όλο το χρόνο.

Τα Κύθηρα έχουν πληθυσμό τρεις χιλιάδες κατοίκους, τα χωριά στα οποία μένουν είναι πολλά και μικρά, διάσπαρτα σε όλη τη γεωγραφική τους έκταση. Το νησί διοικητικά είναι οργανωμένο σε ένα Δήμο που μαζί με την Κοινότητα Αντικυθήρων, του ομώνυμου γειτονικού νησιού δημιουργούν την Επαρχία Κυθήρων που διοικείται από Έπαρχο (ένα από τα 19 Επαρχεία της Ελλάδας). Επίσης, στα Κύθηρα υπάρχει και ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «Επιτροπή Εγχώριας Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων», μοναδικό στην Ελλάδα, που αίρει την καταγωγή του από την περίοδο της Αγγλοκρατίας και σε αυτό ανήκουν 3 από τα ιερά προσκυνήματα του νησιού και όλη η δημόσια γη.

Οι κάτοικοι απασχολούνται στον αγροτικό τομέα, το εμπόριο και τον τουρισμό. Τα κύρια αγροτικά προϊόντα είναι το λάδι και το από την αρχαία εποχή φημισμένης ποιότητας μέλι. Τουριστικά το νησί βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια και συγκεντρώνει τα βλέμματα πολλών επισκεπτών αλλά και τουριστικών επιχειρήσεων.

Η πολιτιστική κληρονομιά των Κυθήρων είναι πλούσια αφού τόσοι λαοί και πολιτισμοί κατά καιρούς το κατέκτησαν. Τα μνημεία μαρτυρούν την ιστορία. Η αρχιτεκτονική του νησιού ακουμπάει στις τεχνοτροπίες και τα στοιχεία κυρίως των Ενετών, της Κρήτης και της Μάνης. Το Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων, βρίσκεται σήμερα στο Κάστρο της πρωτεύουσας Χώρας και είναι το δεύτερο σημαντικό μετά την Κέρκυρα, αφού διατηρεί αρχεία από το 16ο αιώνα. Τα βυζαντινά μνημεία και τα αγγλικά κτίσματα κοσμούν κάθε πλαγιά, κάθε κορφή του νησιού. Οι αρχαιολόγοι με οργανωμένες ομάδες φέρνουν στο φως σημαντικά στοιχεία.

Η έλλειψη βασικών υποδομών αλλά και αναπτυξιακής προοπτικής στις δεκαετίες του 1950 και 1960 οδήγησαν πολλούς Κυθήριους στο να αναζητήσουν σε άλλα μέρη της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού μια καλύτερη προοπτική ζωής. Έτσι δημιουργήθηκε η πολύ ισχυρή Κυθηραϊκή παροικία της Αθήνας και του Πειραιά, αλλά και η εξίσου ισχυρή και πολυάριθμη ομογένεια στην Αυστραλία και την Αμερική. Υπολογίζεται ότι εκτός Κυθήρων ζουν περίπου 60.000 Κυθήριοι. Πολλοί από αυτούς διέπρεψαν στις τέχνες, τα γράμματα, τον πολιτισμό, τις επιστήμες, ακόμα και στην πολιτική.

Αντικύθηρα

Στα γειτονικά ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ από το 1999 παρατηρείται «οργασμός» δημοσίων έργων που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εξαιρετικά δραστήρια Κοινότητα του νησιού. Παρά το γεγονός αυτό, όμως, το νησί πάσχει από πληθυσμιακή συρρίκνωση. Στην απογραφή του 1981 καταγράφηκαν 180 μόνιμοι κάτοικοι, το 1991 74 και το 2001 μόλις 45. Εντούτοις, στο νησί διατηρούν κατοικίες πολλοί Αντικυθήριοι της Αθήνας και του εξωτερικού και το επισκέπτονται συχνά. Πρέπει, όμως, να ληφθούν άμεσα μέτρα για την αποφυγή της ολοκληρωτικής ερήμωσης του νησιού, αφού οι 45 μόνιμοι κάτοικοι είναι στην πλειοψηφία τους υπερήλικες, ενώ οι ελάχιστοι εναπομείναντες νέοι δεν έχουν ευκαιρίες για εργασία ή απασχόληση.