4η του Σεπτέμβρη 1944

Η μόνη ημερομηνία που πρέπει να εορταστεί η απελευθέρωση του νησιού από το Γερμανό κατακτητή

Διάβασα με προσοχή την εισήγηση του Δημάρχου Κυθήρων για την καθιέρωση της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης των Κυθήρων και έμεινα έκπληκτος από την υποκρισία και την νοοτροπία δικολάβου που διακατέχει αυτό το γραπτό.
Αναγνωρίζει ότι η ημέρα απελευθέρωσης του νησιού από τον Γερμανό κατακτητή είναι η 4η Σεπτεμβρίου και αναφέρει ότι Κυθήριοι και λίγοι Πελοποννήσιοι αντιστασιακοί βοήθησαν σ’ αυτή την προσπάθεια. Μα ενώ αναγνωρίζει σαν ημέρα απελευθέρωσης την 4η Σεπτεμβρίου τη μεταθέτει κατά 10 μέρες και σαν δικαιολογία αναφέρει την έναρξη του σχολικού έτους, την ύψωση του τίμιου Σταυρού και το ιστορικό ατόπημα της μετάθεσης του ξεκινήματος της επανάστασης του ’21 από τη 17 Μαρτίου στις 25 Μαρτίου.
Μα αγαπητέ Δήμαρχε με τη λογική αυτή όλοι θα ψάχνουν για ημερομηνίες που βολεύουν και η ιστορία θα γίνει ένας αχταρμάς σκοπιμοτήτων.

Είναι αναγκαίο να υπενθυμίσω ότι στο νησί αναπτύχθηκε το αντιστασιακό κίνημα κάτω από την καθοδήγησή του ΕΑΜ Κυθήρων ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού ασκούσαν κρατική εξουσία οι αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Ο ιστορικός θα αναφέρει σειρά από συστηματικές παρενοχλήσεις των ανταρτών με τους Γερμανούς που τελικά εγκλωβίστηκαν στο Καψάλι πρόσφορη οδό διαφυγής τους.
Στρατιωτικός διοικητής των Κυθήρων ήταν ο αξιωματικός του ΕΛΑΣ Γιώργος Πολυμενάκος που συντόνισε το 4ήμερο των μαχών και ύψωσε στον Άγιο Γεώργιο στο Καψάλι την ελληνική σημαία μετά την άτακτη εγκατάλειψη του νησιού από τους Γερμανούς κατακτητές.
Είναι οδυνηρό για ένα μη Κυθήριο που όμως αγαπά πολύ τα Κύθηρα να βλέπει σήμερα αυτή τη κολοβή προσπάθεια εορτασμού της απελευθέρωσης σε λάθος χρόνο.

Είναι απαρήγορο να ακούς θολές ιστορίες, μικρόψυχες φωνές και μια στρεβλή ανιστόρητη διήγηση που θέλει να ξεχνά τις συνθήκες της κατοχής. Μια εποχή που ο φόβος κάποιους οδήγησε στη σιωπή ενώ γοργά αναπτυσσόταν από τους υπόλοιπους το ΕΑΜΙΚΟ Κίνημα στο νησί.

Είναι καθήκον απέναντι στην ιστορική αλήθεια, στα όνειρα πρωτοπόρων Κυθηρίων αγωνιστών που τσαλακώθηκαν από τους «νικητές», στην όλο αυταπάρνηση συμμετοχή τόσων ρομαντικών νέων που σε δύσκολες ώρες χτύπησαν τον ξένο κατακτητή, ονειρεύτηκαν μια κοινωνία πιο δίκαιη, απογοητεύτηκαν από την απρόσμενη τροπή των πραγμάτων, κυνηγήθηκαν, εξορίστηκαν, πικράθηκαν.
Είναι ευθύνη προς τους άλλους που έρχονται να γνωρίσουν και να πιστέψουν ότι σ’ αυτό το νησί αρκετοί σιώπησαν, κάποιοι συνεργάστηκαν με τον κατακτητή μα και πολλοί πάλεψαν για τη λευτεριά.

Δεν είναι ανάγκη να τιμηθούν επίσημα οι ηρωικοί αγωνιστές – που εποχές για τέτοια δικαίωση.
Είναι ανάγκη να αναλυθούν οι συνθήκες που δημιούργησαν τους φλογερούς αγωνιστές. Είναι ανάγκη να καταδειχθεί το σθένος αυτών που πάσχισαν να ηττηθεί ο φασισμός στα Κύθηρα. Γεγονότα όπως η στρατολόγηση πολλών νέων στα ιδανικά του σοσιαλισμού, η παράδοση των Ιταλών, η κατάληψη των Γερμανικών φυλακίων και η ποθητή απελευθέρωση πρέπει να παρουσιαστούν λιτά και σεμνά.
Οι ντόπιες αντιθέσεις πρέπει να αντιμετωπιστούν διαλεκτικά και κατευναστικά.

Οι ελάχιστοι που ζουν ίσως να μη διαβάσουν αυτές τις γραμμές. Οι πολλοί έφυγαν με πίκρα και άλυτες απορίες. Για τους τελευταίους γράφονται αυτές οι σκέψεις σαν φόρος τιμής στο όνειρο που συχνά σακατεύεται. Σαν ευλογία που εξαγνίζει και δικαιώνει τους τολμηρούς.

Στο χέρι σας είναι να τιμήσετε την ιστορική αλήθεια. Έχω το μεράκι του ιστορικού αν και οικονομολόγος / επικοινωνιολόγος και γι’ αυτό διαμαρτύρομαι και σας προτρέπω να αφοσιωθείτε στην ημερομηνία της 4ης Σεπτεμβρίου που τιμά τους αγωνιστές, που τιμά το νησί και δίδει προοπτικές στα γεγονότα και στον τότε αγώνα.

Υ.Γ:
Θα ήμουν ευτυχής αν τη θέση μου, για τον εορτασμό της απελευθέρωσης του νησιού από τον κατακτητή στην πραγματική ημερομηνία της 4ης Σεπτεμβρίου, την υποστήριζαν οι πολιτικοί φορείς του νησιού και οι τόσοι επώνυμοι που κατά καιρούς παρουσιάζουν ενδιαφέροντα πράγματα σε ομιλίες, συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις. Θα ήμουν ευτυχής αν οι λίγοι που ασχολούνται με την συμμετοχή των Κυθήριων στον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Γερμανών κατακτητών, παραμέριζαν σκοπιμότητες και υπηρετώντας την αλήθεια προσέτρεχαν στο Δήμαρχο και το Δημ. Συμβούλιο απαιτώντας υπευθυνότητα και συνέπεια!!!
Θα ήμουν ευτυχής αν δεχόσαστε ότι η άποψή μου υπηρετεί μόνο την ευθύνη που έχουμε απέναντι στην ιστορία και τα πραγματικά γεγονότα.

Μιχάλης Ορφανάκης